آنچه در این مقاله میخوانید

در سالهاي اخیر زارعین گوجه کار با گسترش سطح زیر کشت، با تنوعی از بیماری­ها و آفات جدید مواجه شده اند. آفات متعددي به اندام هاي مختلف گوجه فرنگی شامل برگ، گل، میوه، ساقه و طوقه خسارت میزنند. از آفات مهم و اقتصادی این محصول می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • هلیوتیس یا کرم میوه
  • کرم برگخوار گوجه فرنگی (کارادرینا)
  • پروانه مینوز
  • کرم طوقه بر یا اگروتیس
  • مگس سفید یا سفیدبالک­ها
  • مگس مینوز برگ گوجه فرنگی
گوجه

کرم هلیوتیس یا کرم میوه (کرم غوزه پنبه)

نام علمی: Helicoverpa (Heliothis) armigera Huuber

کرم غوزه از مهمترین آفات گوجه فرنگی در جهان و ایران می­باشد. خسارت ناشی از این آفت در حالت طغیان 85 تا 93 درصد گزارش شده است.

غوزه

حشره آفت و نحوه خسارت

تخم ها به صورت منفرد در برگچه­های انتهایی برگ های نزدیک به گل ها یا میوه های کوچک گذاشته می­شود. لاروهای تازه تفریخ شده از میوه های نارس تغذیه کرده و آن را سوراخ می­کنند و در محل تغذیه فضولات باقی مانده، لارو قابل مشاده است. در نهایت میوه غیر قابل استفاده می­شود. میوه های کرم زده زودتر قرمز شده و خسارت چین اول معمولا شدید تر است. میوه­های رسیده به ندرت مورد حمله قرار می­گیرند.

پیشگیری و کنترل کرم غوزه پنبه

پیشگیری:

براي پایش این آفت و همچنین بهترین زمان مصرف سموم شیمیایی می­توان از یک تله فرمون جنسی در هکتار استفاده کرد و یا براي شکار حشرات کامل و کاهش جمعیت آفت باید تعداد حداقل 10-5 فرمون جنسی را به همراه تله تخصصی در هر هکتار مزرعه گوجه فرنگی استفاده نمود. توازن عناصر مورد نیاز و جذب آنها توسط گیاهان باعث افزایش مقاومت به حشرات گیاه خوار می­شود. مطالعات نشان داده که کمبود کلسیم در گوجه فرنگی رابطه مستقیمی با افزایش ابتلا به این آفت دارد. استفاده از کودهاي کلسیمی که قابلیت تحرك در گیاه داشته باشند (مثل کودهاي کلسیمی با پایه قند الکلی) نه تنها باعث کاهش پوسیدگی گلگاه می­شود، بلکه خسارت این آفت نیز کاهش می­یابد.

کنترل بیولوژیک هلیوتیس

  1. استفاده از حشره کش میکروبی بر پایه باکتری به خصوص در سنین پایین لاروی
  • نور خورشید باعث از بین رفتن این باکتري می­شود، بهترین زمان کاربرد آن بعدازظهر است که شدت نور خورشید کاهش یافته است.
  • در صورت نیاز هر 5 تا 7 روز محلول پاشی تکرار شود.
  1. استفاده از زنبورهای پارازیت براکون (پارازیت کننده لارو) و تریکوگراما (پارازیت کننده تخم آفات) که می­توان در ساعات اولیه روز در مزرعه رها سازی شوند.
  2. کنترل شیمیایی

     درصورت مشاهده حشره بالغ استفاده از سموم:

  • ایندوکساکار به میزان 250 سی سی در هکتار
  • اسپینوساد به میزان 150 سی سی در هکتار
  • کروموفنوزاید به میزان 5/1 لیتر در هکتار
  • فلوبن دیامید به میزان 2/0 در هزار

کرم برگ خوار گوجه فرنگی (کارادرینا)

نام علمی: Spodoptera exigua

این آفت بسیار پلی فاژ بوده و در صورت عدم کنترل به اکثر محصولات زراعی خسارت زیادی وارد می­کند. گوجه­فرنگی، ذرت، سیب­زمینی، لوبیا، چغندر­قند، یونجه، بادمجان، کاهو، اسفناج، پیاز از میزبان­های این آفت هستند. این پروانه تعداد 50 تخم یا بیشتر را به صورت دسته جمعی در سطح زیرین برگ می­گذارد. لاروها به صورت گروهی از سطح پشتی برگ­ها شروع به تغذیه می­کنند و از سطح اپیدرم بالایی خارج می­شوند و برگ حالت پنجره ای شکل می­گیرد. در نهایت از تمام پهنک برگ، فقط رگبرگ ها باقی می­مانند. میوه ها محل اصلی تغذیه لاروها نیستند اما چون تعداد لاروها زیاد است، میوه ها نیز خسارت می­بینند.

3

پیشگیری کرم برگ خوار گوجه فرنگی 

با توجه به اینکه شب پره ها به سمت نور جلب می­شوند، می­توان از تله های نوری برای تعیین زمان ظهور حشره کامل استفاده کرد. همچنین نصب تله های فرمونی قبل از ظهور اولین نسل آفت تا آخر فصل به تعداد حداقل یک تله در هکتار در ارتفاع 50 سانتی متر در کنترل آفت موثر است.

روش­های موثر در مزارع آلوده برای جلوگیری از خسارت آفت در سال بعد:

         جمع آوری میوه­های آلوده

           انجام شخم عمیق و یخ آب زمستانه برای از بین بردن شفیره های زمستان گذران

         نصب تله­ های فرمون جنسی برای ردیابی و کاهش جمعیت حشرات بالغ به این صورت که برای هر هکتار یک تله در ارتفاع 50 سانتی­متری نصب شده و هر 4 تا 6 هفته باید تعویض تعویض گردد. نصب تله باید قبل از ظهور اولین نسل آفت تا اخر فصل انجام شود.

کنترل بیولوژیک

  • استفاده از حشره کش بیولوژیک(B.t) در دو مرحله، اول همزمان با تفریخ تخم آفت و تکرار آن با فاصله ده روز

کنترل شیمیایی

  • بهترین زمان برای کنترل شیمیایی این آفت هنگامی است که تعدادی از تخم ها تفریخ شده و لاروها هنوز در مرحله سن 1 باشند. تکرار سمپاشی 10 روز بعد از اولین سم پاشی توصیه می­شود.
4

مگس سفید یا سفید بالک ها

 نام علمی: Bemisia tabaci

این آفت دامنه وسیعی از میزبان ها را دارد و خسارت آن روی حدود 900 گونه گیاهی گزارش شده است. در حال حاضر یکی از آفات مهم گوجه فرنگی در گلخانه های تولیدی و مناطق جنوبی در طول فصل پاییز، زمستان و بهار است.

این آفت دارای دو بیوتیپ عمده A و B است که بر اساس مشخصات مورفولیژیکی تقسیم بندی شده­اند. بیوتیپ A بیشتر در مناطق شمالی و بیوتیپ B بیشتر در مناطق مرکزی و جنوبی مثل اصفهان و کرمان و بوشهر شایع تر است. حشرات بالغ در زیر برگ تخم گذاری می­کنند و دارای 3 سن پورگی هستند. حشرات ماده بدون بال، ثابت و در سطح زیرین برگ قرار دارند و حشره نر متحرک است. محل تغذیه آفت به صورت لکه های روشن روی برگ ظاهر میشود. اما خسارت مهمتر آن انتقال ویروس ها، به خصوص ویروس پیچیدگی برگ زرد گوجه فرنگی است.

پیشگیری مگس سفید

  • استفاده از تله های زرد رنگ چسبناک
  • مبارزه با علف­های هرز و از بین بردن بقایای گیاهی
  • شخم عمیق پس از برداشت و از بین بردن محل زمستان گذرانی آفت
  • نصب توری های مناسب در محل دریچه­های تهویه هوا، برای جلوگیری از ورود حشره به فضای گلخانه
5

کنترل مگس سفید

این آفت به دلیل قدرت تولید مثل بالا و چرخه زندگی کوتاه به سرعت نسبت به سموم مقاوم می­شوند. بنابراین باید از تلفیقی از روش ها برای کنترل این آفت استفاده کرد.

محلول پاشی با مواد شوینده صابونی، روغنی و حشره کش هایی مانند

         کنفیدور به میزان 1-5/0 در هزار

         دیکلرووس به میزان 1-5/0 در هزار

         ابرون به میزان 5/0 لیتر در هکتار یا 6/0در هزار

         افوریا به میزان 3/0 لیتر در هکتار

برای جلوگیری از مقاومت حشره بهتر است از سموم توصیه شده به صورت متناوب استفاده کرد.

پروانه مینوز گوجه فرنگی

نام علمی: Tuta absoluta

یکی از آفات مهم است که برای اولین بار سال 1389 در ارومیه گزارش شد. در صورت شرایط محیطی مساعد به سرعت گسترش یافته و خسارت آن میتواند به 80 تا 100 درصد برسد. این آفت در تمام مراحل رشد به گیاه حمله کرده و نحوه خسارت آن بصورت سوراخ های ریز و تونل مانند در برگ، توده فضولات لاروی در سطح برگ، توقف رشد، خشکیدگی انتهایی بوته، تغذیه لارو از گوشت میوه و کوتاه شدن بوته است. لارو­ها همچنین به داخل جوانه انتهایی، گل و میوه­های جدید و ساقه نفوذ کرده و موجب خسارت و در نهایت مرگ کامل گیاه می­شود. در صورت شرایط مساعد 10 تا 12 نسل در سال دارد.

 

پیشگیری پروانه مینوز

  • برای ردیابی آفت می­توان از تله های فرمونی جنسی دلتا استفاده نمود. همچنین میتوان از تله های حاوی آب و روغن به تعداد 40-20 عدد در هر هکتار استفاده کرد.
  • کنترل علف­های هرز و استفاده از کارت­های زرد چسبناک در گلخانه تولید نشاء برای ردیابی و کنترل جمعیت حشره بالغ موثر است.

 کنترل بیولوژیکی

  • رهاسازی زنبور تریکوگراما حدود 30 درصد جمعیت آفت را کنترل می­کند.
  • همچنین میتوان از حشرهکش بیولوژیک (t) استفاده کرد.

 

کنترل شیمیایی

بخش مهمی از زندگی این آفت در داخل بافتهای گیاه میزبان سپری شده و همچنین این آفت قدرت باروری بالا و تعداد نسل زیادی دارد که منجر به ظهور مقاومت به حشره کش ها می­شود. بنابراین باید از سموم موثر به صورت متناوب استفاده کرد.

  • حشره کش ایندوکساکارب به میزان 250 میلی لیتر در هکتار
  • اسپینوساد به میزان 150 میلی لیتر در هکتار
  • پروکلیمفیت به میزان 100 گرم در هکتار

    5 × 2 =

    • رفسنجان، خیابان کارگر، حد فاصل کوچه ۲۵ و ۲۷، شرکت کیان مهر
    • ۰۳۴۳۴۲۶۵۷۷۶
    • info@kianagri.com
    شنبه الی چهارشنبه8:00 الی 15:30
    پنجشنبه8 الی 12
    جمعه---